MyLife Danışmanlık ve Koçluk Merkezi

YOSHINORI OHSUMI Kimdir? Autophagy-Otofaji Nedir?

Bugünkü yazımda orucun insan sağlığına faydaları konusunda yaptığu bilimsel çalışma ile Nobel Ödülü alan YOSHİNORİ OHSUMİ hakkında olacak. Ayrıca yapmış olduğu bilimsel çalışmanın insan sağlığına nasıl faydalı olduğu konusunda olacaktır. Oruç tuttuğumuzda hem bedensel, hemde ruhsal olarak çok zorlandığımızı düşünüyoruz, ama işin bilimsel boyutu bakın nasıl…

YOSHİNORİ OHSUMİ KİMDİR?

 Hücre biyolojisi ile ilgilenen bilim insanı Yoshinori Ohsumi özellikle otofaji ile ilgilenmektedir. Otofaji hücrelerin kendi kendini yemesidir. Tokyo Teknoloji Enstitüsü Frontier Araştırma Merkezi’nde profesör olarak görev yapmaktadır. Ve 2016 yılı Nobel Ödülleri’nde “Physiology or Medicine” ödülünü almaya hak kazanmıştır. 

Yoshinori Ohsumi 1945 yılında Japonya’nın Fukuoka şehrinde  dünyaya gelmiştir. Eğitmini Tokyo Üniversitesi’nde alan Ohsumi post doktorasını da New York’ta bulunan Rockefeller Üniversitesi’nde yapmıştır.

1977 Yılında Tokyo Üniversite’sine dönen çalışmalarını Japonya’da devam ettirmiştir. Çalışma alanı olarak Hücrelerin biyolojisi seçen Ohsumi bu alanda çeşitli çalışmalar yapmıştır. Japonya’da yer alan çeşitli enstitülerde araştırma projelerine imza atan bilim insanı özel alan olarak otofaji olarak seçti. Hücrelerin kendi kendilerine yemesi,zarar vemesi ve yok etmesi olarak özetleyeceğimiz bu alanda yaptığı çalışmalar kanser hastalığı gibi insanlığı tehdit eden kritik sorunları da çözme yolunda büyük adımlar atmıştır.

Yoshinori Ohsumi’nin kazandığı ödüller

Fujihara Ödülü ,  (2005)

Japan Academi Ödülü, (2006)

Asahi Ödülü, (2009)

Kyoto Temel Bilimler Ödülü  (2012)

Gairdner Vakfı Uluslararası Ödülü (2015)

Uluslarasın Biyoloji Ödülü   (2015)

Keio Tıp Bilimleri Ödülü (2015)

Medical Science Prize (2015)

Wiley Ödülleri – Biomedikal (2016)

Nobel Tıp Ödülleri (2016) 

Oruç vücudun yenilenmesini sağlıyor

Japon bilim insanı Yoshinori Ohsumi, hücrenin kendisini sindirmesi (autophagy-otofaji) teziyle 2016'da Nobel Tıp Ödülü'nü kazanmıştı. Ohsumi, bu tezinde uzun süre aç kalmanın vücuda olan etkisini göstermişti. İşte orucun vücuda olan etkisi...

Açlığın tetiklemesiyle hücrelerin kendini sindirerek yenilemesini sağladığı teziyle Nobel Ödülü kazanan Japon bilim insanı Yoshinori Ohsumi, orucun insan sağlığına etkisini bilimsel olarak ispat etmişti.

Yunancada auto (kendisi) ve phagein (yemek) anlamına gelen iki kelimeden türeyen ‘autopagy’, hücrelerin kendini sindirmesi, temel olarak vücut hücrelerinin eskiyen mekanizmalarının (proteinler, hücre zarları vs.) canlılığını sürdürecek yeterlikte enerjisi kalmadığı zaman vücudun bu hücreleri geri dönüşüme gönderme süreci anlamına geliyor. Bu durum, daha çok hücrenin programlı ölümü olarak biliniyor. Hücreler belli sayıda bölündükten sonra ölmeye programlanıyor. Bu olay önce ölümle eşdeğer gibi görünse de sağlık için gerekli bir durum. Eskiyen hücrelere proteinleri parçalayacak enzimler gönderilerek, eski hücre zarları ve hücrenin içindeki diğer parçacıklar proteinlere dönüşüyor.

Autophagy( Otofaji), hücrenin kendini sindirmesi ilk defa 1962 yılında, fareye glucagon verilmesinin ardından karaciğerindeki hücrelerindeki lysosome’ların (hücrenin parçalarını imha eden kısım) artmasının gözlenmesi ile keşfedildi.

Nobel ödüllü bilim adamı Christian de Duve, ‘autophagy’ kelimesini ilk kullanan kişi oldu. Tahrip olmuş hücre altı parçacıklar ve kullanılmayan proteinler imha edilmek üzere işaretleniyor ve işin bitirilmesi için oraya lysosome'lar gönderiliyor.

UZUN SÜRE AÇ KALINCA HÜCRELER ÇÖZÜLÜYOR

Hücrelerin aç bırakılması autophagy'i tetikliyor. Gıda aldığımız zaman kan şekeri yükselirken, enerjinin hücrelerde depolanmasını sağlıyor. Aç kaldığımız zaman ise yaşlı hücrelerdeki enerjinin dışarı çıkması gerekiyor. Bu durumda yaşlı hücrelerdeki glucagon artıyor ve hücrenin içindeki parçacıklar çözülerek enerjiye dönüşüyor. Bunu da uzun süre aç kalmak yani oruç tetikliyor. Uzun süre aç kalınca hücreler çözülüyor, aynı anda büyüme hormonu salgılanarak yeni hücrelerin yapımı harekete geçiriliyor.Yoshinori Ohsumi, hücrelerin yenilenmesi için yaşlı hücrelerin parçacıklarının imha edilmesinin gerektiğini, bunun da uzun süre aç kalarak mümkün olduğunu belirttiği teziyle Nobel Tıp Ödülü’nü aldı.

                                                               Dr. Suat GERİŞ

Psikoloji Doktoru- Sağlıklı Yaşam Koçu-Bireysel Gelişim Koçu-Biyoenerji Masajı Uzmanı