My Life Psikoloji Danışmanlık ve Koçluk Merkezi

HAYIR DİYEBİLMEK, EVET OLABİLMEKTİR.

Hayır demek, kişiyi reddetmek değildir. Kişinin teklifini veya isteğini kabul etmemektir. İnsanlara kişiliğimize, zevklerimize, beklentilerimize göre cevap vermek, onları reddetmek değil, onlara kendimizi tanıtmaktır. Bizim neyi sevip sevmediğimizi, nasıl bir insan olduğumuzu, nelerden rahatsız olup olmadığımızı, ancak evet ve hayırlar ile yansıtabiliriz. İşte böyle bir ifade şekli varken, yalnız kalma korkumuzdan, çevremizdeki insanları küstürmekten, kırmaktan ve buna bağlı olarak kaybetmekten korktuğumuz için hep alttan alıp evet demek zorunda hissederiz. Oysa insanlara, " hayır, istemiyorum, beğenmiyorum, gelemem, yokum vs. demek, onları reddetmek ve istememek değil, talep ve önerilerini istememektir.

Bir kişiyi sevmek demek , onun sevdiği her şeyi sevmek, istediği her şeyi de istemek değildir. Biz onu sevebilir, ama onunla her konuda aynı zevklere sahip olmayabiliriz. Bu durum, iyi dost olmamıza da engel değildir. Şayet, onun isteklerine hayır diyemezsek, sanal bir kaybetme korkusuna yakalanır, hayır dediğimizde ise onu kaybedeceğimizi sanırız. Kaldı ki karşımızdaki kişi de bizim böyle düşündüğümüzü fark eder ve bunu kendi menfaati için kullanmayı düşünürse, o zaman istediği olmadığında bizi terk etmekle, yalnızlaştırmakla tehdit edebilir. Yani zayıflığımızı kullanabilir. Ta ki , biz, onun kendi beklentilerinden dolayı bizi terk etmesinden korkmadığımızı ona yansıtana kadar. Ne zaman ki " eğer senin istediğini yapmadığım için benimle küseceksen/ilişkini koparacaksan sen bilirsin" dersek işte o zaman o bize karşı bu şantajı artık kullanmayacak ve bizimle ast/üst, güçlü/güçsüz ilişkisi değil, eşit ilişki kurmaya başlayacaktır.

Ayrıca biz güçsüz ve ondan ayrılamaz göründükçe o güçsüz birini kaybetmekten korkmayacak, bizi kaybetmeyi de ciddi bir kayıp olarak görmeyecektir.

Çünkü; "güçlü olursam insanlar beni kaybetmekten daha çok korkarlar. Güçlü insanları herkes hayatında tutmak ister" güçlü olduğunun göstergesi de, bana ters ve yanlış gelen şeylere, üslubumu bozmadan itiraz etmem veya kendimi ifade etmemdir. Tabi ki her şeye itiraz etmek değildir. Her şeye itiraz edersem uyumsuz, hiçbir şeye itiraz etmezsem güçsüz algılanabilirim.

Gerek özel ilişkilerde gerek se sosyal ilişkilerde, hayır demenin bir oranı ve dengesi vardır. Az önce denildiği gibi her şeye itiraz etmek veya hayır demek gibi her şeye evet demek de hatalı bir davranıştır. Esas olan bunu genel bir duruma yormadan, olaya ve duruma göre ayarlamaktır. Hayır demek veya dememek, süreklilik değil durumsallık arz eden bir davranıştır. Bizimle alakalı olan, bizi direkt etkileyen ve dahil eden konularda istediğimizi ve hakkımızı talep etmemiz gerekirken, istemediğimizi ya da yapmamamız gerekeni de "hayır " ile yanıtlamalıyız.

Hayır diyebilmek için, bunu denemek lazım. Denedikçe hipotezlerimizi gözden geçirir ve yanlışları eleriz. Eledikçe de düşüncelerimiz değişir. Değiştikçe de davranışlarımız değişir. Davranışlarımız da değiştikçe güçlenmeye başlar, kendi hayatımızın kaptanı oluruz.